W dniu 24 lutego 2022 roku Europa stanęła w obliczu największego konfliktu zbrojnego od czasów II Wojny Światowej. Federacja Rosyjska bez wypowiedzenia wojny zaatakowała Ukrainę. Wojna ta nie ma charakteru religijnego ponieważ zarówno w Rosji jak i na Ukrainie ok. ¾ obywateli jest wyznania prawosławnego. Jednakże wojna, oprócz zagrożeń militarnych i humanitarnych, jest również niewątpliwym zagrożeniem dla wolności religijnej. Celem niniejszego eseju jest przeanalizowanie i porównanie konstytucyjnych […]

Od kilku lat Fundacja Wolność od Religii prowadzi ogólnopolską akcję informacyjno-interwencyjną w ramach projektu „Równość w szkole”. Jak twierdzą, działania te są podejmowane w imię równości oraz dla ochrony osób niewierzących i mniejszości wyznaniowych przed dyskryminacją, indoktrynacją i łamaniem wolności sumienia, Na prowadzonej przez Fundację „Mapie (nie)równości w szkole” przybywa szkół i przedszkoli, w których mają miejsce „nieprawidłowości” w zakresie przejawów religijności uczniów, rodziców oraz nauczycieli w środowisku szkolnym. Wystarczy zaledwie jedno zgłoszenie ucznia lub […]

Ukraina to suwerenne państwo, którego stolica - Kijów to kolebka chrześcijaństwa we Wschodniej Europie. Z historią sięgającą tysięcy lat, Ukraina szczyci się bogactwem tradycji i obyczajów, w których ważną rolę odgrywa religia. Oferując naszą pomoc ofiarom trwającej wojny w Ukrainie, przyjmując ich do naszych domów, integrując do naszych lokalnych społeczności pamiętajmy również o tożsamości religijnej obywateli Ukrainy. 1) Poznajemy strukturę wyznaniową Ukrainy Na mocy art. 35 Konstytucji Ukrainy […]

Hiszpański system szkolnictwa zmaga się z poważnymi problemami. Wysoki wskaźnik niepowodzeń w szkole, niska jakość nauczania, brak dyscypliny wśród uczniów, brak docenienia włożonego w naukę wysiłku, zniechęcenie nauczycieli, nadmiar pedagogiki – to tylko niektóre z nich. Jednak wszystkie te niedociągnięcia są tylko przejawem poważniejszego i fundamentalnego zła: braku wolności. Szkoła jest instytucją, której celem jest kształcenie ludzi wolnych oraz szkolenie ich z jak największą możliwością swobody. Niemniej jednak […]

W ciągu ostatnich lat pojawiło się w Indiach wiele alarmujących głosów - o tendencji budzącej niepokój - odnośnie do prześladowania mniejszości religijnych i ograniczania ich konstytucyjnych swobód. Być może wśród tych głosów znalazł się też niedawny artykuł, opublikowany w grudniu ubiegłego roku w New York Times, który uderzył na alarm i uzmysłowił wszystkim skalę i implikacje tego niebezpiecznego dryfu.1 Artykuł z New York Times’a nie jest jedynym źródłem […]

„Życie przestało być sztuką, a stało się sztuczką cyrkową” (J. Baran, Ballada o arenie cyrkowej) Przyzwyczailiśmy się już do kontrowersyjnych sztuk odchodzących od kanonu klasycznego, operujących szokowaniem odbiorcy i przekazujących ideologiczne treści bez ich obiektywizacji. Ich uzasadnieniem ma być subiektywne „artysta tak pomyślał”, co sytuuje twórcę w roli nieomylnego proroka mogącego bez żadnych ograniczeń obrażać osoby, z którymi się nie zgadza, choć za takie same czyny poza teatrem z pewnością […]

W ostatnim czasie toczy się wiele dyskusji wokół wydarzeń kulturalnych inspirowanych różnymi tradycjami religijnymi i ich obecnością w przestrzeni publicznej. Z racji większościowego w Polsce wyznania rzymsko-katolickiego wiąże się to głównie z przedstawieniami bożonarodzeniowymi (zwanymi „jasełkami”), organizowaniem spotkań świątecznych oraz czasową obecnością symboli tych ważnych świąt chrześcijańskich jakimi są m.in. szopki ukazujące scenę narodzenia Chrystusa. Czy dla pielęgnowania wolności religijnej ta obecność ma znaczenie? Dlaczego pojawiają się jednak […]

Wolność polega na stałej i wiecznej miłości ku bóstwu. Baruch Spinoza Demokracja i religia Demokracja oczywiście ma tyle definicji, ilu jest badaczy myśli politycznej, a nawet polityków. Tak samo jest jednak z religią. Jej również – jak przekonywał o. I. M. Bocheński – nie można zdefiniować, tak jak nie można stworzyć definicji „jarzyn”. Dosyć długo wierzono (a niektórzy w to nadal wierzą), że najłatwiej budować demokrację bez religii i wykluczyć wszystkie treści […]

We współczesnej Irlandii panuje szczególny rodzaj amnezji w kwestii prześladowań religijnych, do jakich tam dochodziło. Przytaczam dwie anegdoty na poparcie tego twierdzenia: Uczestniczyłem w ślubie w średniowiecznym kościele w środkowej części Irlandii. Krajobraz jest tam usiany takimi kościółkami, niewiele z nich jednak służy obecnie do odprawiania katolickich nabożeństw. Rozmawiając z jednym z zaproszonych gości, wspomniałem, że swojego czasu był tu bardzo znaczący klasztor i że wspaniale jest znowu widzieć tu zakonników […]

„Nie otrzymaliście przecież ducha niewoli…” Rz 8,15 1. Troska o wolność Jeśli weźmiemy pod uwagę potoczne znaczenie słowa „wolność”, to najczęściej (a może i zawsze?) spotykamy się z jej apologią. Mamy tu do czynienia ze zgłaszaniem roszczenia uniwersalistycznego wobec niej, i pominięciem rozważań o tym, o jaką wolność chodzi. Wolność przedstawia się jako pożądana wartość dla wszystkich ludzi, wszystkich miejsc i wszystkich czasów. Jednak to właśnie na jej obszarze człowiek z łatwością […]