W przestrzeni medialnej słychać nieraz głosy, że prawo do manifestowania przekonań religijnych, praktykowania własnej religii, to forma swoistego «przywileju» ze strony państwa, nie zaś uznanie przez nie za coś wrodzonego i wypływającego z godności ludzkiej. Jest to zatem próba odwrócenia dotychczas obowiązujących uzasadnień, które od chwili sformułowania praw człowieka wyprowadzały je nie z decyzji rządzących, którzy łaskawie udzielali bądź nie prerogatyw, ale z natury tego kim jest człowiek. Podtrzymywanie narracji o rzekomym przywileju polegającym na swobodnym wyznawaniu […]

Trwająca od trzech miesięcy akcja zbierania podpisów pod petycją[1] skierowaną do Sejmu RP o podjęcie inicjatywy ustawodawczej zakazania „procederu spowiadania nieletnich poniżej 16. roku życia” wciąż rozpala polską opinię publiczną. Pod apelem podpisało się już ponad 6 tys. osób, choć można przypuszczać, że liczba zwolenników wprowadzenia takiego zakazu jest znacznie wyższa. Z dużym prawdopodobieństwem stwierdzić można, że jest to element dobrze opracowanej strategii marketingowej, dzięki […]

Wśród wielu zjawisk na styku kultury i religii można w ostatnim czasie zaobserwować pewną tendencję nie tyle bezpośredniego sporu z tezami podnoszonymi przez religie, co próby wpisania w tradycyjne formy religijne treści sprzecznych z wyznawanymi przez te religie twierdzeniami. W tej perspektywie należy odczytać niedawne próby, np. w kręgu anglosaskim, aby zastąpić tradycyjne słowa chrześcijańskich kolęd nowymi tekstami, co wywołało zdecydowane protesty duchowych liderów kościoła w Anglii, jak choćby kard. Vincentego Nicholsa […]

Szaleństwo można zdefiniować jako użycie aktywności umysłu dla osiągnięcia stanu umysłowej bezradności. Gilbert Keith Chesterton   Coraz częściej doświadczamy, że kultura Zachodu osiągnęła stan umysłowej bezradności. Wydaje się też, że – jak wieszczył Martin Heidegger – teraz tylko Bóg może nas uratować. Stan ten dotyczy również krytyki chrześcijaństwa i prześladowania chrześcijan. Co prawda świecki charakter nadawany Europie nie jest wcale jej […]

Gdy w Polsce trwa społeczna dyskusja nad zasadnością utrzymania lekcji religii w szkole z uwagi na spadek zainteresowania uczniów tym przedmiotem mało kto zadaje sobie pytanie, czy wypędzenie katechetów ze szkół i zastąpienie 45-minutowej lekcji znacznie bardziej przydatnym obowiązkowym przedmiotem nauczania wystarczy, aby wreszcie skutecznie urzeczywistnić wizję świeckiej szkoły? A co z osobistymi praktykami religijnymi, do których zarówno uczeń, jak i nauczyciel ma prawo korzystając ze swojej wolności religijnej, np. krótką modlitwą? Zgodnie […]

W czerwcu i lipcu 2022 roku członkowie zespołu LWR uczestniczyli w dwóch ważnych międzynarodowych konferencjach naukowych. Pierwsza z nich odbyła się w Barcelonie (2-3 czerwca) pod nazwą „The First International Conference on Freedom of Religion and Belief”. Konferencję zorganizowału Blanquerna Observatory on Media, Religion and Culture oraz General Directorate for Religious Affairs of the Department of Justice of the Government of Catalonia. Druga konferencja […]

W typologii Christophera Moore’a konflikty w obszarze świata wartości są trudno rozwiązywalne lub nierozwiązywalne. Ekspresja religii przekłada się na styl życia, światopogląd, ubiór. W Polsce nie mamy dużego doświadczenia multikulturowości i nie wiadomo czy byśmy sobie z takim bogactwem poradzili. Christopher Moore w sytuacji konfliktu o podłożu religijnym podpowiada: spróbujcie szukać w tym obszarze innych konfliktów. Być może jest to  konflikt braku danych lub odmiennej ich interpretacji. Zdobycie […]

Trudno jest mówić o wolności religijnej jeśli nie zapytamy o samą wolność. Nie każdy jest nauczony korzystania z wolności. Należy zatem nauczyć ludzi korzystania nie tylko z wolności „od”, ale też „do” czegoś. Ważna jest nauka kompetencji, społecznej odpowiedzialności za każdego człowieka. Religia ma pewne zasady, zobowiązania, ograniczenia. Wolność albo jest zapewniona, albo jej nie ma. Ważna jest komplementarność tożsamości religijnej z jej zewnętrznymi oznakami. Symbole religijne mogą mieć różne […]

Rok 1945 stanowi bez wątpienia ważną cezurę w historii powszechnej oraz historii Polski. W szerszym planie jest to moment pokonania hitlerowskich Niemiec, koniec II wojny światowej, a także początek rywalizacji dwóch bloków, oddzielonych „żelazną kurtyną” – bloku państw komunistycznych, skupionych wokół ZSRR, oraz bloku państw zachodnich, wśród których hegemoniczną pozycję po II wojnie światowej osiągnęły Stany Zjednoczone. Państwa zachodnie, starając się uzasadnić swoją moralną rację w konflikcie, […]

Badając narrację przedstawianą przez środowiska liberalno-lewicowe, można dojść do wniosku, że prądy sprzyjające sekularyzacji życia publicznego mają tendencję do przedstawiania się jako obrońcy rozmaitych mniejszości. W tym ujęciu, funkcjonowanie religii w przestrzeni publicznej wiąże się z permanentnym zagrożeniem dla mniejszości religijnych ze strony przedstawicieli religii dominującej – ci ostatni bowiem mają mieć skłonność do przymuszania ludzi z grup mniejszościowych do uznania ich dominacji, do uczestniczenia w ich praktykach religijnych […]