Mierzymy się z czasami trudnymi dla wolności religijnej na całym świecie, nie tylko w reżimach komunistycznych lub dyktaturach szariatu. Pochodzę z Hiszpanii, ugruntowanej zachodniej demokracji, i należy uczciwie przyznać, że w naszych tak zwanych otwartych społeczeństwach mierzymy się z istotnymi wyzwaniami dotyczącymi wolności religijnej. Zasada ordo amoris, która jest podstawą każdego obowiązku, czy to etycznego, czy też politycznego, wymaga od nas, abyśmy najpierw zajęli się naszym własnym domem i zagrożeniami z nim związanymi. […]

W zachodnich społeczeństwach pewne głosy są zazwyczaj marginalizowane albo wykluczane z kulturotwórczego dyskursu (Blacksin, 2022). Jak zauważa Foucault (1980), to, co uznaje się za uzasadnioną wiedzę, jest nierozerwalnie powiązane z władzą. Głosy, które nie mają dostępu do władzy kulturowej, są w znacznym stopniu wykluczane z dominującego dyskursu. Ważne punkty widzenia są podporządkowane potrzebom i interesom tych, którzy mają władzę. Ta podporządkowana wiedza istnieje poza albo na peryferiach dominującego dyskursu. Celem niniejszego artykułu jest […]

Celem niniejszej publikacji jest przedstawienie wybranego okresu z historii debat dotyczących wolności religijnej, by ukazać, w jaki sposób wykształciło się nasze obecne postrzeganie wolności religijnej zarówno z teologicznego, jak i politycznego punktu widzenia. Skupię się na postaci angielskiego filozofa i teologa Johna Locke’a, jednak nie dlatego, że był on jedynym czy najbardziej znaczącym zwolennikiem tolerancji w swoich czasach. Tym, co go wyróżnia, jest fakt, iż zmienił on swoje poglądy na temat tolerancji […]

Organizacje religijne w Australii od dawna przyczyniają się do świadczenia ważnych usług w sektorach opieki zdrowotnej, opieki nad osobami starszymi oraz edukacji i opieki społecznej. Inicjatywy te są kluczowymi komponentami wolnego, zdrowego i zróżnicowanego społeczeństwa demokratycznego. W perspektywie historycznej wyznania chrześcijańskie miały największy wkład w rozwój oświaty. Niektóre z najbardziej ekskluzywnych szkół prywatnych w kraju zostały założone przez wspólnoty chrześcijańskie w epoce postkolonialnej. W ostatnich dziesięcioleciach wiele wspólnot chrześcijańskich powróciło do tradycji oświatowych, […]

Arystoteles trafnie zauważył, że należy zadowolić się taką ścisłością i jasnością przedmiotu, na który ów przedmiot pozwala. Łatwiej więc o precyzję w geodezji niż w filozofii. Łatwiej o dokładność w projektach inżynierów, niż psychologów. Łatwiej uczyć matematyki niż etyki. Prościej wyjaśnić chemię niż religię. Można sprawdzić eksperymentalnie różne twierdzenia fizyki czy chemii, można dokładnie zmierzyć odległość z Ziemi do Księżyca. Niemożliwe będzie jednak zmierzenie i przetestowanie ludzkich uczuć. Nie sposób także […]

W przestrzeni medialnej słychać nieraz głosy, że prawo do manifestowania przekonań religijnych, praktykowania własnej religii, to forma swoistego «przywileju» ze strony państwa, nie zaś uznanie przez nie za coś wrodzonego i wypływającego z godności ludzkiej. Jest to zatem próba odwrócenia dotychczas obowiązujących uzasadnień, które od chwili sformułowania praw człowieka wyprowadzały je nie z decyzji rządzących, którzy łaskawie udzielali bądź nie prerogatyw, ale z natury tego kim jest człowiek. Podtrzymywanie narracji o rzekomym przywileju polegającym na swobodnym wyznawaniu […]

Trwająca od trzech miesięcy akcja zbierania podpisów pod petycją[1] skierowaną do Sejmu RP o podjęcie inicjatywy ustawodawczej zakazania „procederu spowiadania nieletnich poniżej 16. roku życia” wciąż rozpala polską opinię publiczną. Pod apelem podpisało się już ponad 6 tys. osób, choć można przypuszczać, że liczba zwolenników wprowadzenia takiego zakazu jest znacznie wyższa. Z dużym prawdopodobieństwem stwierdzić można, że jest to element dobrze opracowanej strategii marketingowej, dzięki […]

Wśród wielu zjawisk na styku kultury i religii można w ostatnim czasie zaobserwować pewną tendencję nie tyle bezpośredniego sporu z tezami podnoszonymi przez religie, co próby wpisania w tradycyjne formy religijne treści sprzecznych z wyznawanymi przez te religie twierdzeniami. W tej perspektywie należy odczytać niedawne próby, np. w kręgu anglosaskim, aby zastąpić tradycyjne słowa chrześcijańskich kolęd nowymi tekstami, co wywołało zdecydowane protesty duchowych liderów kościoła w Anglii, jak choćby kard. Vincentego Nicholsa […]

Szaleństwo można zdefiniować jako użycie aktywności umysłu dla osiągnięcia stanu umysłowej bezradności. Gilbert Keith Chesterton   Coraz częściej doświadczamy, że kultura Zachodu osiągnęła stan umysłowej bezradności. Wydaje się też, że – jak wieszczył Martin Heidegger – teraz tylko Bóg może nas uratować. Stan ten dotyczy również krytyki chrześcijaństwa i prześladowania chrześcijan. Co prawda świecki charakter nadawany Europie nie jest wcale jej […]

Gdy w Polsce trwa społeczna dyskusja nad zasadnością utrzymania lekcji religii w szkole z uwagi na spadek zainteresowania uczniów tym przedmiotem mało kto zadaje sobie pytanie, czy wypędzenie katechetów ze szkół i zastąpienie 45-minutowej lekcji znacznie bardziej przydatnym obowiązkowym przedmiotem nauczania wystarczy, aby wreszcie skutecznie urzeczywistnić wizję świeckiej szkoły? A co z osobistymi praktykami religijnymi, do których zarówno uczeń, jak i nauczyciel ma prawo korzystając ze swojej wolności religijnej, np. krótką modlitwą? Zgodnie […]