W zachodnich społeczeństwach pewne głosy są zazwyczaj marginalizowane albo wykluczane z kulturotwórczego dyskursu (Blacksin, 2022). Jak zauważa Foucault (1980), to, co uznaje się za uzasadnioną wiedzę, jest nierozerwalnie powiązane z władzą. Głosy, które nie mają dostępu do władzy kulturowej, są w znacznym stopniu wykluczane z dominującego dyskursu. Ważne punkty widzenia są podporządkowane potrzebom i interesom tych, którzy mają władzę. Ta podporządkowana wiedza istnieje poza albo na peryferiach dominującego dyskursu. Celem niniejszego artykułu jest […]

Celem niniejszej publikacji jest przedstawienie wybranego okresu z historii debat dotyczących wolności religijnej, by ukazać, w jaki sposób wykształciło się nasze obecne postrzeganie wolności religijnej zarówno z teologicznego, jak i politycznego punktu widzenia. Skupię się na postaci angielskiego filozofa i teologa Johna Locke’a, jednak nie dlatego, że był on jedynym czy najbardziej znaczącym zwolennikiem tolerancji w swoich czasach. Tym, co go wyróżnia, jest fakt, iż zmienił on swoje poglądy na temat tolerancji […]

Organizacje religijne w Australii od dawna przyczyniają się do świadczenia ważnych usług w sektorach opieki zdrowotnej, opieki nad osobami starszymi oraz edukacji i opieki społecznej. Inicjatywy te są kluczowymi komponentami wolnego, zdrowego i zróżnicowanego społeczeństwa demokratycznego. W perspektywie historycznej wyznania chrześcijańskie miały największy wkład w rozwój oświaty. Niektóre z najbardziej ekskluzywnych szkół prywatnych w kraju zostały założone przez wspólnoty chrześcijańskie w epoce postkolonialnej. W ostatnich dziesięcioleciach wiele wspólnot chrześcijańskich powróciło do tradycji oświatowych, […]

Arystoteles trafnie zauważył, że należy zadowolić się taką ścisłością i jasnością przedmiotu, na który ów przedmiot pozwala. Łatwiej więc o precyzję w geodezji niż w filozofii. Łatwiej o dokładność w projektach inżynierów, niż psychologów. Łatwiej uczyć matematyki niż etyki. Prościej wyjaśnić chemię niż religię. Można sprawdzić eksperymentalnie różne twierdzenia fizyki czy chemii, można dokładnie zmierzyć odległość z Ziemi do Księżyca. Niemożliwe będzie jednak zmierzenie i przetestowanie ludzkich uczuć. Nie sposób także […]

W przestrzeni medialnej słychać nieraz głosy, że prawo do manifestowania przekonań religijnych, praktykowania własnej religii, to forma swoistego «przywileju» ze strony państwa, nie zaś uznanie przez nie za coś wrodzonego i wypływającego z godności ludzkiej. Jest to zatem próba odwrócenia dotychczas obowiązujących uzasadnień, które od chwili sformułowania praw człowieka wyprowadzały je nie z decyzji rządzących, którzy łaskawie udzielali bądź nie prerogatyw, ale z natury tego kim jest człowiek. Podtrzymywanie narracji o rzekomym przywileju polegającym na swobodnym wyznawaniu […]

Trwająca od trzech miesięcy akcja zbierania podpisów pod petycją[1] skierowaną do Sejmu RP o podjęcie inicjatywy ustawodawczej zakazania „procederu spowiadania nieletnich poniżej 16. roku życia” wciąż rozpala polską opinię publiczną. Pod apelem podpisało się już ponad 6 tys. osób, choć można przypuszczać, że liczba zwolenników wprowadzenia takiego zakazu jest znacznie wyższa. Z dużym prawdopodobieństwem stwierdzić można, że jest to element dobrze opracowanej strategii marketingowej, dzięki […]

Wśród wielu zjawisk na styku kultury i religii można w ostatnim czasie zaobserwować pewną tendencję nie tyle bezpośredniego sporu z tezami podnoszonymi przez religie, co próby wpisania w tradycyjne formy religijne treści sprzecznych z wyznawanymi przez te religie twierdzeniami. W tej perspektywie należy odczytać niedawne próby, np. w kręgu anglosaskim, aby zastąpić tradycyjne słowa chrześcijańskich kolęd nowymi tekstami, co wywołało zdecydowane protesty duchowych liderów kościoła w Anglii, jak choćby kard. Vincentego Nicholsa […]

Szaleństwo można zdefiniować jako użycie aktywności umysłu dla osiągnięcia stanu umysłowej bezradności. Gilbert Keith Chesterton   Coraz częściej doświadczamy, że kultura Zachodu osiągnęła stan umysłowej bezradności. Wydaje się też, że – jak wieszczył Martin Heidegger – teraz tylko Bóg może nas uratować. Stan ten dotyczy również krytyki chrześcijaństwa i prześladowania chrześcijan. Co prawda świecki charakter nadawany Europie nie jest wcale jej […]

Gdy w Polsce trwa społeczna dyskusja nad zasadnością utrzymania lekcji religii w szkole z uwagi na spadek zainteresowania uczniów tym przedmiotem mało kto zadaje sobie pytanie, czy wypędzenie katechetów ze szkół i zastąpienie 45-minutowej lekcji znacznie bardziej przydatnym obowiązkowym przedmiotem nauczania wystarczy, aby wreszcie skutecznie urzeczywistnić wizję świeckiej szkoły? A co z osobistymi praktykami religijnymi, do których zarówno uczeń, jak i nauczyciel ma prawo korzystając ze swojej wolności religijnej, np. krótką modlitwą? Zgodnie […]

W czerwcu i lipcu 2022 roku członkowie zespołu LWR uczestniczyli w dwóch ważnych międzynarodowych konferencjach naukowych. Pierwsza z nich odbyła się w Barcelonie (2-3 czerwca) pod nazwą „The First International Conference on Freedom of Religion and Belief”. Konferencję zorganizowału Blanquerna Observatory on Media, Religion and Culture oraz General Directorate for Religious Affairs of the Department of Justice of the Government of Catalonia. Druga konferencja […]