Chociaż oczekiwano, że w zakresie ochrony i respektowania wolności religijnej Europa będzie podążać we wspólnym kierunku, wydaje się, że zmierza w inną, niepożądaną stronę. Tak mógłby brzmieć jeden z wniosków konferencji na temat wolności religijnej zorganizowanej przez Międzyparlamentarną Grupę Przyjaźni, która odbyła się w chorwackim parlamencie z okazji Czerwonej Środy, dnia poświęconego osobom prześladowanym za wiarę.

W konferencji wzięli udział przedstawiciele parlamentu chorwackiego, byli obecni także nuncjusz apostolski w Republice Chorwacji, prałat Giorgio Lingua, ambasador państwa Izrael w Republice Chorwacji, Gary Koren, przedstawiciele wspólnot religijnych, społeczności akademickiej i organizacji międzynarodowych. Z ramienia projektu Laboratorium Wolności Religijnej zaproszony został profesor Saša Horvat, członek grupy eksperckiej.

Parlamentarzystka Marijana Petir, organizatorka konferencji, która uczestniczyła również w inicjatywach podejmowanych przez LWR, zaznaczyla, że ​​chrześcijanie są najbardziej prześladowaną grupą religijną na świecie. Jednakże wyraźnie nasila się także antysemityzm, zwłaszcza po atakach Hamasu na Izrael, co sprawia, że żydzi – zaraz po chrześcijanach – są obecnie najbardziej zagrożoną grupą w Europie.

„Nie możemy milcząco przyglądać się łamaniu praw człowieka, jesteśmy wezwani do działania. Dlatego celem tej konferencji jest zwrócenie uwagi na prześladowania religijne na całym świecie, zwiększenie świadomości w celu promowania art. 18 Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka” – podkreśliła Petir.

W przemówieniu inauguracyjnym wiceprzewodniczący Zgromadzenia Chorwackiego i wysłannik przewodniczącego Zgromadzenia, Željko Reiner, przestrzegł, że technologia umożliwia ludziom wyrażanie myśli, przekonań i postaw, jednak możliwości te często stają się podatnym gruntem dla nienawiści, nietolerancji i ekstremizmu.

Następnie wygłoszono trzy wykłady. Katharina von Schnurbein, koordynatorka Komisji Europejskiej ds. zwalczania antysemityzmu, podkreśliła dynamiczne nasilenie antysemityzmu w Europie po ataku Hamasu na Izrael i reakcji Izraela. Przedstawiła liczne dane dotyczące codziennych ataków na żydów w Europie, zwłaszcza w Holandii i Niemczech, przy czym podała, że Niemcy odnotowują 29 ataków dziennie. Zalew antysemityzmu jest szczególnie widoczny w mediach społecznościowych, dlatego wezwała do tłumienia, kontroli i weryfikacji informacji rozpowszechnianych tą drogą.

Dr Martin Kugler, prezes Obserwatorium Nietolerancji i Dyskryminacji Chrześcijan w Europie (OIDAC Europe), przedstawił najnowszy raport tej organizacji. Od września 2022 r. do sierpnia 2023 r. w 30 krajach Europy odnotowano 749 antychrześcijańskich przestępstw z nienawiści, w tym 38 ataków fizycznych i 3 zabójstwa chrześcijan. Kugler ostrzegł przed niepokojącym 44-procentowym wzrostem liczby antychrześcijańskich przestępstw z nienawiści i aktów wandalizmu w Europie, podkreślając 75-procentowy wzrost liczby podpaleń i wandalizmu kościołów w okresie 2021–2022. Wskazał na Francję, gdzie co tydzień dochodzi do dwóch lub trzech poważnych ataków na kościoły. Podkreślił również, że media często nie interesują się przestępstwami z nienawiści popełnianymi na tle wiary i nie informują o nich.

Ostatni wykład wygłosiła Marcela Szymański, redaktor naczelna raportu Religious Freedom in the World i szefowa unijnego biura ACN, czyli Papieskiego Stowarzyszenia Pomoc Kościołowi w Potrzebie, która także uczestniczyła w ostatniej konferencji zorganizowanej przez LWR. Prelegentka zapoznała uczestników z zagrożeniami dla wolności religijnej na świecie oraz zwróciła uwagę na trudności w monitorowaniu i rejestrowaniu ataków na chrześcijan. Wskazała na wyzwania, takie jak nieznany odsetek osób wierzących w wielu krajach, celowe zaniżanie tych liczb w celu wprowadzenia przepisów stopniowo ograniczających prawa osób wierzących (niezależnie od tego, czy są to mniejszości, czy większość) w celu całkowitej eliminacji praktyk religijnych. Wiele przypadków naruszeń wolności religijnej nie jest zgłaszanych ze względu na udział samego państwa, co sprawia, że niektóre działania, np. ​​zgłaszanie ich państwu, nie ma sensu. Szymański podkreśliła, że wolność religii jest dziś szczególnie zagrożona za sprawą mediów społecznościowych.

W dyskusji prof. Saša Horvat (LWR) zwrócił uwagę na liczne inicjatywy projektu Laboratorium Wolności Religijnej w zakresie wolności religijnej i potrzeby bezpośredniej ochrony ofiar, które zapewniły obiektywny wgląd w sytuację w Polsce i Europie. Podkreślił, że projekt obejmował realizację działań z zakresu profilaktyki i edukacji szerszych warstw polskiego społeczeństwa, aby umożliwić lepsze rozumienie koncepcji wolności sumienia i religii, a tym samym lepiej chronić to podstawowe prawo człowieka.

Autor: Saša Horvat