HISZPANIA

Międzynarodowy Raport o Wolności Religijnej: Hiszpania z roku 2020 zawiera informację o wniesieniu do Sądu Najwyższego przez Hiszpańskie Stowarzyszenie Chrześcijańskich Prawników skargi na Ministra Spraw Wewnętrznych, Fernando Grande-Marlaska. Skarga dotyczy licznych incydentów przerywania nabożeństw, mimo przestrzegania przez kościoły przepisów bezpieczeństwa związanych z pandemią COVID-19. Te zdarzenia zostały zebrane również w nowym raporcie Obserwatorium Wolności Religijnej; jednym z nich jest casus przeprowadzonej przez policję akcji usunięcia wiernych z katedry w Granadzie w trakcie celebrowania przez arcybiskupa mszy w Wielki Piątek 10 kwietnia 2020, mimo że w świątyni zgromadziło się zaledwie dwadzieścia osób. Innym jest zakaz uczestniczenia w nabożeństwie w bazylice Świętej Rodziny w Barcelonie większej liczbie wiernych niż dziesięć osób, przy czym w tym samym dniu pozwolono na zwiedzanie tej świątyni dużej liczbie turystów. Nieproporcjonalne obostrzenia uderzyły również w społeczność muzułmańską; dotyczyło to zwłaszcza okresu Ramadanu w latach 2020 i 2021, kiedy zwyczaj wymaga gromadzenia się w piątki, w celu wspólnego wysłuchania kazania imama. Również zakaz przemieszczania się w godzinach nocnych kolidował z praktykowaniem pierwszej i ostatniej modlitwy w ciągu dnia. Hiszpańska Federacja Islamskich Jednostek Religijnych bezskutecznie apelowała w tej sprawie do wspólnot autonomicznych.

WIELKA BRYTANIA

W Anglii ograniczenie dotyczące ilości osób uczęszczających na nabożeństwa zostało zniesione, pod warunkiem, że zachowany zostanie dystans społeczny; zakrywanie nosa i ust obowiązkowe jest tylko w miejscach zatłoczonych. Nie ma też limitu dla osób zbierających się na śpiewie wspólnotowym czy kongregacyjnym. Zasady te opublikowane zostały na stronie rządowej 16 lipca w odpowiedzi na protesty dotyczące ograniczenia uczestników śpiewu kongregacyjnego do sześciu osób w pomieszczeniu. O jednoznaczne wytyczne dotyczące ilości zgromadzonych na nabożeństwie osób zabiegała między innymi biskup Gloucester, wielebna Rachel Treweek. Publikacja zasad w takiej formie okazała się też niezbędna ze względu na nieprzestrzeganie przez policję zasad dotyczących gromadzenia się wiernych. Duże oburzenie wywołało zakłócenie nabożeństwa w Wielki Piątek w kościele Chrystusa Króla w Londynie mimo zachowania przez zgromadzonych obowiązujących wówczas przepisów – dystansu społecznego i zakrywania nosa i ust.

Inaczej kwestia kultu publicznego wygląda w Szkocji, gdzie na początku roku 2021 świątynie zostały zamknięte dla wiernych. Sytuacja ta trwała trzy miesiące, a przeciw tej decyzji wystąpił ks Tom White z Glasgow wraz z grupą dwudziestu siedmiu innych przywódców religijnych różnych wyznań. Ostatecznie najwyższy sąd cywilny Szkocji uznał, że wprowadzenie całkowitego zakazu kultu publicznego przez rząd było niezgodne z prawem i wprowadził limit wiernych w liczbie 50 osób. „Sąd zrozumiał podstawową potrzebę ochrony nie tylko fizycznego i materialnego zdrowia naszego społeczeństwa, ale także jego potrzeb duchowych i dlatego uchylił nieproporcjonalny, niepotrzebny i niezgodny z prawem ogólny zakaz publicznego kultu. Ta decyzja podkreśla znaczenie roli Kościoła w społeczeństwie. Teraz możemy ufać, że nasze kruche i zdewastowane społeczności już nigdy nie pozostaną bez Kościoła jako źródła nadziei, pocieszenia i niezbędnego duchowego pokarmu w czasach kryzysu” – oznajmił ksiądz White.

IRLANDIA

Całkowity zakaz sprawowania kultu publicznego najdłużej trwał w Irlandii; 5 października 2020 Narodowy Zespół ds. Zdrowia Publicznego zdecydował o zamknięciu kościołów w związku ze wzrostem liczby zachorowań. Dopiero pod koniec kwietnia 2021 rząd zdecydował, że wierni będą mogli gromadzić się w liczbie do 50 osób, przy zachowaniu zasady dystansu społecznego oraz obowiązku zakrywania nosa i ust. Jak zauważył Lorcán Price, prawnik z ADF International: „Nie ma oczywistego powodu, dla którego rząd Irlandii na tak długi czas zakazał sprawowania kultu publicznego. Inne kraje Europy dopuszczają sprawowanie kultu przy zachowaniu zasad bezpieczeństwa, zarówno dla ochrony uczestników nabożeństw, jak i reszty społeczeństwa. Widzieliśmy, jak równie nieproporcjonalne obostrzenia w Szkocji i Szwajcarii zostały uznane przez sąd za bezprawne. Wolność religijna to podstawowe prawo człowieka, chronione przez irlandzką Konstytucję i kluczowe jest, aby irlandzki rząd je uznał”. We wrześniu 2021 obostrzenia dotyczyły już tylko ilości wiernych gromadzących się w trakcie chrztów, ślubów i innych uroczystości; do dnia 22 października ograniczenia mają zostać stopniowo wyeliminowane.